Tussen de gebleekte grassen langs het fietspad verschijnt vers groen. Eerstejaars fietsen er hun studententijd tegemoet. Kinderen in Zuid-Nederland gaan weer naar school. Bestuurders hervatten overleggen na het zomerreces. Werktelefoons rinkelen weer vaker. Treinen worden drukker. Agenda’s ook. Na een bloedhete en gortdroge zomer schroeven we het tempo weer op. Zo ook bij Het PON.
Als adviseur-onderzoekers ondersteunen we opdrachtgevers in vele fases van het beleidsproces; van verkenningen van vraagstukken ten behoeve van beleidsvorming tot aan evaluaties van gevoerd beleid. We staan daarbij het liefst dichtbij opdrachtgevers. Natuurlijk wordt van ons verwacht dat we een perspectief van buiten meebrengen, toch is het van belang om goed aan te sluiten bij de taak van de opdrachtgever en de context waarbinnen die zich beweegt. Niet alleen de inhoud maar ook inzicht in het proces waarbinnen de opdracht plaatsvindt en de manier van werken van de organisatie waarvoor je de opdracht uitvoert is van belang bij het afleveren van een product waar je de opdrachtgever mee verder helpt. Voor een adviseur-onderzoeker zou het naar mijn idee tweede natuur moeten zijn om deze elementen op te merken en mee te nemen in de manier waarop je je werkt doet.
Afgelopen weken was ik voor een opdracht in het kader van de beantwoording van een aangenomen motie onderdeel van een werkgroep die de uitdaging heeft om op integrale wijze naar een complex vraagstuk te kijken. De ambtelijke werkgroep bereidt voor bestuurders een beantwoording van de motie voor die voorzien van visie en beleidsrichting vanuit bestuur vervolgens uiteindelijk in een politieke vergadering wordt besproken en bediscussieerd. Vanuit verschillende beleidsterreinen kijken naar een vraagstuk is een uitdaging. De analyse van wat nu eigenlijk het probleem is is één ding, maar het omzetten naar beleidsvoorstellen waarbij afstemming is met de beleidsrichtingen van de betrokken domeinen vereist constante alertheid. En afwegingen. En vervolgens keuzes.
Dit proces meemaken scherpt mij als adviseur-onderzoeker in het doorgronden van de complexe wereld van openbaar bestuur. De houding van expert met kritische afstand, die nodig is voor een verfrissende analyse en advies, kan niet zonder dergelijk begrip.