Op 11 april overleed in Tilburg op een veel te jonge leeftijd van 23 jaar Mart, de jongere broer van een dierbare vriendin. Een ontzettende schok voor familie, vrienden, en heel veel anderen. Nu enkele weken later de stofwolken van de schok neerdalen, worden de eerste tekenen zichtbaar van hoe een omgeving zoals de zijne met een schok omgaat. We schrijven natuurlijk in onze monitor over sociale veerkracht, waarin we theorie toetsen met grootschalig onderzoek. Daarin gaan we na wat iemand sterk en veerkrachtig maakt voor het geval hij of zij te maken krijgt met een schok. Maar de gedragingen erna kunnen we natuurlijk niet experimenteel meten. Die kun je alleen waarnemen als je er spontaan mee te maken krijgt, en dat kregen we…
Op 18 april maakte ik de meest intense uitvaart ooit mee, samen met nog zo’n 800 (!) mensen in het Willem II stadion. Veel partijen praten over ‘social impact’, Mart maakte social impact. Tranen werden afgewisseld met humor, woorden met muziek, koffie met Jupiler. Wat onverminderd doorging en zelfs groeide was de sociale samenhang, van nabije familie en mensen op de tribune, met een enorme erehaag als ultiem afscheid.
De schok bond veel mensen samen in tijd, plaats en emotie. In de dagen erna heb ik diezelfde verbondenheid bij ons in de vriendengroep mogen ervaren. Sociale samenhang, naastenhulp en steun blijken niet alleen bepalers van sociale veerkracht, maar ook resultanten van een schok. Het geeft er over te denken of veerkracht alleen gaat over terugveren naar de voormalige situatie, of ook over wegveren naar een nieuwe status quo. Vooral omdat een gebeurtenis als deze je leert hoe kort het leven kan zijn en hoezeer je er nu wat van moet maken, voor het te laat is.
Als ik in die geest ook een parallel mag maken naar het werk in en voor overheidsland, kan ik niet anders dan erkennen dat de bestuurscultuur vaak vraagt om veel onderzoek en verkenningen. Uiteraard met alle goede bedoelingen om de juiste dingen te doen, de dingen juist te doen, en te zorgen dat we ervan kunnen leren. Maar net zoals met de monitor sociale veerkracht kun je pas leren over de resultaten als je daadwerkelijk gaat dóen. Het leven (en zeker bestuursperiodes) zijn te kort om te blijven verkennen, we moeten er nú wat van maken. Ik sluit dan ook graag af met de woorden van een wijze en ontzettend sterke jongedame: “fuck de bucketlist en maak wat van het moment zelf”. I’m in!
Ik vind het gewoon vet dat Tilburg heel lelijk is, maar wel gezellig
Ter ere en nagedachtenis aan Mart eindig ik mijn blog met een stukje dat Mart schreef voorafgaand aan de gemeenteraadsverkiezingen in Tilburg. Onder #tilburglaatjehoren nodigde hij uit tot de gezamenlijkheid die o zo belangrijk is, als bepaler, én resultante van sociale veerkracht.
“Ik vind het gewoon vet dat Tilburg heel lelijk is, maar wel gezellig. De ene dag is de koning op bezoek; de rest van het jaar is het treurigste plein van de stad naar hem vernoemd. Het ruikt er naar wierook tijdens Festival Mundial, naar Dixies gedurende de kermis en naar wiet tijdens Woohah. Roze op roze maandag, zwart tijdens Roadburn en oranje-groen tijdens carnaval; in Tilburg mag je alles zijn en de stad kleurt met je mee. Da’s iets om trots op te zijn en het wordt tijd dat we dat eens gaan vieren. Op 21 maart bijvoorbeeld. Met opgestroopte mouwen, drinken we daarna het fust leeg.”
Het PON & Telos. Onderzoekt, analyseert, duidt en verbindt