Financiële instellingen hebben een verantwoordelijkheid in de klimaatuitdaging. Door hun investeringen en leningen helpen zij organisaties met activiteiten die wel of juist niet bijdragen aan het behalen van de doelstellingen van het klimaatakkoord. Na de klimaatconferentie in Parijs in 2015 hebben elf Nederlandse financiële instellingen – onder leiding van ASN Bank – PCAF in het leven geroepen. PCAF staat voor Partnership for Carbon Accounting Financials. PCAF richt zich op de ontwikkeling van een uniforme methodologie voor het meten van de CO2-voetafdruk van de leningen en investeringen van banken. Wereldwijd sluiten financiële instellingen zich hierbij aan en meten jaarlijks de broeikasgasemissies die voortvloeien uit hun leningen en investeringen en maken deze vervolgens openbaar.
Dit meten en openbaar maken van de uitstoot van broeikasgassen vormt de basis voor het creëren van transparantie en het afleggen van verantwoording. Maar PCAF gaat niet over het meten van broeikasgasemissies alléén; het gaat ook over het identificeren en vaststellen van reductiedoelstellingen voor de CO2-voetafdruk en het daadwerkelijk nemen van maatregelen om de CO2-voetafdruk te reduceren. In het Klimaatcommitment Financiële sector (2019) is afgesproken dat elke banken die zich aan PCAF heeft gecommitteerd eind 2022 een actieplan – inclusief reductiedoelstellingen – klaar moet hebben.
NWB Bank en BNG Bank
Sinds 2019 berekenen we jaarlijks de CO2-voetafdruk van de kredietportefeuille van de Bank Nederlandse Gemeenten (BNG Bank) en de Nederlandse Waterschapsbank (NWB Bank); twee banken van en voor de publieke sector, die streven naar maatschappelijke impact. Vergelijkbaarheid en transparantie over de CO2-voetafdruk vereisen dat financiële instellingen dezelfde richtlijnen en meetmethode gebruiken en dat ze hun CO2-voetafdruk op dezelfde wijze publiceren. PCAF is hiervoor een belangrijke richtlijn, maar deze methode is nog niet in beton gegoten. Het optimaliseren van de meetmethode is een continu proces, waaraan ook Het PON & Telos bijdraagt.
Sterkere daling van CO2-voetafdruk verwacht
Voor rapportagejaar 2021 hebben we voor de NWB Bank en de BNG Bank hebben vrijwel de gehele kredietportefeuille de CO2-voetafdruk kunnen berekenen: voor de NWB Bank was dit 93,6% en voor de BNG Bank 89.4%. De leningen van deze twee banken zijn verdeeld over instellingen in verschillende sectoren – zoals gemeenten, provincies, waterschappen, woningcorporaties en zorginstellingen – en zijn goed voor ongeveer 135 miljard euro.
De resultaten de BNG Bank en de NWB Bank van het jaar 2021 lieten zien dat de absolute CO2-voetafdruk van beide banken was gedaald ten opzichte van het voorgaande jaar – ondanks een toename van hun kredietportefeuille. Dit resulteerde in een daling van de relatieve CO2-voetafdruk per miljoen euro.
Nu de banken actief aan de slag gaan met de strategieën om broeikasgasemissies te reduceren, verwachten we de komende jaren een sterkere daling van de CO2-voetafdruk te zien. Het PON & Telos zet zich daar graag voor in en onderzoekt o.a. samen met de banken hoe we de gehanteerde meetmethode verder kunnen optimaliseren, zodat de berekende CO2-voetafdruk steeds completer en nauwkeurig wordt.
Publicaties
Voor beide banken maakten we een uitgebreide rapportage:
Het PON & Telos. Onderzoekt, analyseert, duidt en verbindt