Door Bo Broers en Britte van Dalen
Afgelopen maandag (18 juni 2018) was het zover: we presenteerden het onderzoeksproject Waarde van cultuur. Een project waar wij het afgelopen jaar hard en met veel plezier aan gewerkt hebben in samenwerking met Kunstloc Brabant (voorheen bkkc), Telos, Boekmanstichting en Pyrrhula Research Consultants.
De presentatie bestond uit een goed gevuld symposium met 150 belangstellenden uit de cultuursector. De belangrijkste onderzoeksresultaten werden toegelicht, cultuurhistoricus Gerard Rooijakkers gaf een lezing, gedeputeerde Henri Swinkels nam het eerste exemplaar in ontvangst en een panel bestaande uit experts uit het veld (zowel makers als bestuurders) reageerde op een aantal resultaten. En tijdens entr’actes mochten we genieten van twee genomineerden voor de publieksprijs van Brabant Cultuur: Sabine Molenaar en Jacqueline Hamelink & Johnny Lloyd!
Het gaat goed met de Brabantse cultuursector, maar er is ook huiswerk
Anders dan Atlas voor Gemeenten, die eerder dit voorjaar verscheen, concluderen wij in Waarde van cultuur dat er een positief beeld uitkomt voor Brabant. Maar er is ook huiswerk als je de ambities op het gebied van cultuur wil waarmaken. Kijken we bijvoorbeeld naar het aanbod, dan staat Brabant op de 3e of 4e plek vergeleken met de andere provincies. Zetten we dit af tegen het aantal inwoners, dan komt Brabant echter minder goed uit de verf. Ook geeft slechts 34% van de Brabanders aan dat er voldoende culturele voorzieningen in de buurt zijn. Aan de andere kant: grenzen vervagen, ketengedachte verliest waarde en er zijn veel cross-overs. Er is veel activiteit buiten het gesubsidieerde domein om. Ook vinden Brabanders dat cultuur en erfgoed veel bijdragen aan de ontmoeting en verbinding tussen mensen, aan het saamhorigheidsgevoel van een buurt. De waardering voor cultuur is hoog en ook wordt er veel geparticipeerd: 93% bezoekt en 62% beoefent. Dit is maar een kleine greep uit de schat aan informatie die Waarde van cultuur te bieden heeft. Meer informatie over de inhoud vind je in ons Portfolio.
Een lange weg..
Het is een lange weg geweest om tot dit unieke resultaat te komen: nog nooit stonden zoveel cijfers over cultuur in Brabant bij elkaar. Wij hebben ons eind 2016 verdiept in het essay over het concept van Waarde van cultuur van Hans Mommaas, dat hij in 2012 al schreef, en ons sindsdien aan het project verbonden. Van eind 2016 tot het voorjaar van 2018, maakte dit project deel uit van onze wekelijkse werkzaamheden. Vooral in de laatste maanden is er door ons, en de andere partijen in de werkgroep, hard gewerkt. Het is niet niets om met vijf partijen, met ieder hun eigen expertise en werkwijze, te komen tot één gezamenlijk product waar we allemaal trots zijn.
Toen het rapport er dan eindelijk lag (maar nog niet helemaal!), hebben de ontwerpers van EDHV er een prachtig opgemaakt boek van gemaakt met opvallende kleuren en toffe infographics. Ook zij hebben letterlijk dag en nacht (!) gewerkt om tot dit eindresultaat te komen.
..maar we zijn er nog niet
Dit rapport biedt aanleiding om nieuwe (beleids)lijnen uit te zetten en om trends en ontwikkelingen te signaleren en/of te agenderen. Het biedt aanleiding om verdiepend onderzoek te doen en het kan ervoor zorgen dat culturele organisaties en instellingen het ecosysteem waarvan zij deel uitmaken beter kennen. Maar: een monitor is geen monitor zonder herhaling. Waar mogelijk hebben we in dit onderzoeksproject al vergeleken met eerdere jaren, maar het onderzoek wordt nog sterker als we het instrument blijven door ontwikkelen en herhalen. Alleen dan krijgen we inzicht in de ontwikkelingen en kan beleid optimaal afgestemd worden.
Het biedt voor ons in ieder geval de mogelijkheid de komende tijd met zowel bestuurders (provincie, gemeenten, BrabantStad) als de culturele instellingen in gesprek te gaan over de resultaten en hen op weg te helpen met de interpretatie ervan.
Op naar de volgende in 2020!
Kijk voor meer informatie op www.waardevancultuur.nl