9e Brabantse coronamonitor: minder vertrouwen in instanties en ‘meten met twee maten’

Download infographic

Respons

De 9e meting vond plaats van 7 tot en met 13 september 2021. De vragenlijst is ingevuld door 2.046 Brabanders. Met deze respons kunnen we betrouwbare uitspraken voor de provincie Noord-Brabant doen en een uitsplitsing maken naar de veiligheidsregio’s.

Persoonlijke situatie

Persoonlijke gevoelens

We zien dat de positieve trend zich doorzet bij de 9e meting: meer mensen (55%) voelen zich rustig, minder mensen voelen zich bezorgd (24%), gefrustreerd (16%), machteloos (14%), gespannen/gestrest (12%), verdrietig (6%) en bang (2%).

Aangedaan door de huidige situatie

We vroegen mensen in welke mate zij aangedaan zijn door de huidige situatie op een schaal van 1 (helemaal niet) tot en met 10 (heel erg). Gemiddeld genomen geven respondenten een 5,2 voor de mate waarin zij aangedaan zijn, dat is beter dan bij de vorige meting (5,8).

Eenzaamheid

Minder mensen voelen zich eenzaam dan bij de vorige meting in mei. De meerderheid van de respondenten geeft aan dat zij zich meestal niet tot nooit eenzaam voelen (nu 65% versus 57% bij de vorige meting). 8% voelt zich meestal of altijd eenzaam. We vroegen vervolgens of de eenzaamheidsgevoelens van de respondenten sinds de vorige meting veranderd zijn of gelijk zijn gebleven. Voor 71% de situatie onveranderd is gebleven ten opzichte van 4 maanden geleden. We zien een positieve trend: 20% is zich minder eenzaam gaan voelen, vorige keer was dat nog 16%.

Huidige situatie

Overall zien we ook hier een positieve trend: voor een ruime meerderheid (58%) is de huidige situatie inmiddels (redelijk) normaal geworden. Ook zien we dat meer mensen zich weinig zorgen maken, mensen het minder zwaar hebben dan ten tijde van eerdere metingen. Opvallend is dat het voor meer mensen dan ten tijde van de vorige meting onduidelijk is op welke wijze de maatregelen versoepeld gaan worden. 44% geeft aan dat het voor hen duidelijk is hoe de maatregelen verder versoepeld gaan worden, vorige keer in mei was dat nog een ruime meerderheid van 61%. Voor 30% is het niet duidelijk, vorige keer was dat nog 17%.

Adviezen en maatregelen

Draagvlak van de maatregelen

Allereerst vroegen we naar het draagvlak voor de maatregelen en adviezen die ten tijde van uitvoering van het veldwerk (7 t/m 13 september 2021) golden. Het draagvlak voor de ‘oude’ maatregelen van het thuiswerken en het verplicht dragen van een mondkapje is afgenomen ten opzichte van de vorige meting in mei. Bij het draagvlak voor de huidige maatregelen zien we een sterk verdeeld beeld: gemiddeld genomen is een derde voor de maatregelen en een derde tegen de maatregelen. Het draagvlak is het kleinst voor de maatregelen waarbij buitenevenementen zonder vaste zitplaats maximaal 750 bezoekers mogen ontvangen en voor de sluiting van dansgelegenheden. Het vertrouwen in de huidige maatregelen en adviezen is flink gedaald ten opzichte van de meting in mei. Ten tijde van de vorige meting had nog 61% vertrouwen in de adviezen en maatregelen, nu is dat gedaald naar 48%. Ook is de groep mensen die weinig en geen vertrouwen heeft groter geworden. Een meerderheid van 52% heeft weinig of geen vertrouwen meer in het huidige pakket maatregelen.

Opvolging van de maatregelen en adviezen

Ten opzichte van de vorige meting zien we dat vrijwel alle adviezen minder vaak opgevolgd worden. Met name bij het ‘geen handen schudden’, thuiswerken en 1,5 meter afstand houden zien we dat minder mensen dit advies altijd opvolgen.

Maatregelingen die komen te vervallen

Het veldwerk voor deze meting is uitgevoerd voordat de persconferentie van 14 september 2021 plaatsvond. We hebben respondenten enkele versoepelingen voorgelegd die mogelijk later in september aangekondigd zouden gaan worden en vroegen naar hun mening hierover. De meeste mensen vinden het goed als de genoemde maatregelen komen te vervallen. De grootste steun is er voor het laten vervallen van de huidige sluitingstijd van horeca om middernacht, het vervallen van de mondkapjesplicht en het weer mogelijk maken van evenementen met meer dan 750 bezoekers. Minste steun is er voor het vervallen van het thuiswerkadvies: 25% zou het niet goed vinden als dit advies vervalt en ook over de 1,5 meter afstand en het maximum aantal bezoekers per ruimte (bijvoorbeeld in winkels per m2) zijn de meningen verdeeld.
We vroegen respondenten of zij er vertrouwen in hebben dat alle maatregelen per 1 november komen te vervallen (zoals beschreven in het huidige openingsplan. De meeste mensen hebben er weinig (44%) of geen (19%) vertrouwen in dat alle maatregelen op 1 november komen te vervallen. 5% heeft hierin wel veel vertrouwen en een derde redelijk wat vertrouwen.

Vaccinatie

85% geeft aan op dit moment gevaccineerd te zijn, 2% laat zich nog vaccineren. Ten tijde van de vorige meting (mei) waren velen nog in afwachting van hun vaccinatie-afspraak. De groep twijfelaars is kleiner geworden: van 13% naar 4%. De groep mensen die zich niet laat vaccineren is ongeveer gelijk gebleven op 8%. Bijna 70% geeft aan een 3e prik te nemen als dat geadviseerd zou worden. Verder is 58% het (helemaal) eens met de stelling dat meer locaties alleen mensen met een geldig coronatoegangsbewijs zouden moeten toelaten. Een kwart is het hiermee niet eens.
4 op de 10 mensen heeft er last van dan andere mensen om hen heen zich niet laten vaccineren. Een iets kleinere groep (36%) is het niet eens met deze stelling. Ook zijn respondenten verdeeld over de stelling “Doordat ikzelf (volledig) gevaccineerd ben, heb ik het gevoel dat ik weer kan doen en laten wat ik wil”. 37% is het eens met deze stelling, 25% oneens.

We vroegen respondenten wat zij vinden van een vaccinatieplicht voor bepaalde beroepsgroepen. Voor vrijwel alle genoemde beroepsgroepen geldt dat de meerderheid van de mensen er een voorstander van is dat zij verplicht zouden moeten worden om zich te laten vaccineren om hun werk uit te mogen voeren. Alleen bij defensiepersoneel is dit net iets minder dan de helft (47%). De grootste groep is voor een vaccinatieplicht bij huisartsen, ziekenhuispersoneel en ouderenzorg (allen 64%).

Besmettingen

Besmettingen en klachten

We hebben respondenten gevraagd of zij tot dusver besmet zijn (geweest) met het coronavirus en indien ja, of zij hier (veel) last van hebben gehad.
11% geeft aan dat zij besmet zijn (geweest) met het coronavirus en dat dit ook is bevestigd met een coronatest. Daarnaast geeft 6% aan dat zij wel besmet zijn (geweest), maar dat dit niet is bevestigd met een coronatest. We vroegen de respondenten die 3 maanden of langer geleden besmet waren met het coronavirus, of zij op dit moment nog klachten hebben die gerelateerd zijn aan hun corona-besmetting. De meerderheid (59%) geeft aan dat zij op dit moment geen klachten meer hebben. Daarnaast geeft 12% dat zij überhaupt geen klachten hebben gehad. 20% heeft nog lichte klachten, 7% matige klachten en 2% geeft aan nu nog ernstige klachten te hebben.

Zomerperiode 2021

Ervaringen vakantie

We legden respondenten enkele vragen voor over de afgelopen zomerperiode 2021. De grootste groep (53%) is niet op vakantie geweest. Van de mensen die wel op vakantie gingen, ging iets meer dan de helft in Nederland op vakantie. 23% is in het buitenland op vakantie geweest. Twee derde van de mensen die in het buitenland op vakantie zijn geweest, zijn een of meerdere keren gecontroleerd op hun coronabewijs. 20% werd hier (heel) vaak op gecontroleerd. Tegelijkertijd geeft 32% aan dat zij nooit op hun coronabewijs zijn gecontroleerd.

85% wist goed welke reisadviezen er voor hun vakantiebesmetting golden. 58% geeft aan dat de mensen in hun vakantieland zich goed aan de regels hielden. Daarnaast geeft de helft van de mensen aan dat zij op hun vakantiebestemming weinig hebben gemerkt van de coronacrisis. 10% had angst om in het buitenland met corona besmet te raken. 76% was hier (helemaal) niet bang voor.

Vertrouwen in aanpak crisis door instanties

Vertrouwen

Hoeveel vertrouwen hebben Brabanders in de aanpak van de coronacrisis door verschillende instanties? Wat zagen bij de vorige meting een toename van het vertrouwen in de gezondheidszorg, RIVM en GGD’en ten opzichte van de voorgaande meting. Nu ten tijde van de 9e meting van 7-13 september 2021 zien we echter weer een dalende trend: de groep met veel vertrouwen is voor alle instanties kleiner geworden en ook is overal, behalve bij de GGD, de groep met weinig en geen vertrouwen groter geworden.

Zorgen over de crisis

Ten tijde van de 8e meting (medio mei) zagen we dat de zorgen op veel punten waren afgenomen ten opzichte van de meting ervoor. We zien dat deze trend zich doorzet na de zomer: op veel punten zijn zorgen afgenomen. Alleen is de groep die zich veel zorgen maakt over toenemende spanningen / onrust in de samenleving groter geworden: van 38% in mei naar 42% in september.
Aan deze vragenlijst hebben we enkele nieuwe items toegevoegd: we zien dat een aanzienlijke groep zich zorgen maakt over de items. Zo maakt ongeveer een derde zich nu veel zorgen over de vaccinatiegraad in de rest van de wereld, een toename in het aantal besmettingen door terugkerende vakantiegangers en over de bereidheid van anderen om zich te laten vaccineren.